Over pijn
De meeste mensen denken onwillekeurig dat de oorzaak van pijn op dezelfde plaats ligt als de pijn zelf. Dat blijkt niet zo te zijn!
De Amerikaanse artsen Janet Travell en David Simons zeggen in hun alom geprezen medische standaardwerk, Myofascial Pain and Dysfunction: The Trigger Point Manual dat afgeleide pijn hèt kenmerkende symptoom is van de meeste triggerpoints. Anders gezegd: triggerpoints veroorzaken vaak pijn op afstand!
‘Myo’ betekent hier spier, en ‘fascia’ heeft betrekking op het bindweefsel wat overal in de spier ligt. Wist je dat 30% van de spier uit bindweefsel bestaat? Afgeleide myofasciale pijn kan net zo intens en ondraaglijk zijn als pijn van welke andere oorzaak ook.
Enkele voorbeelden
Enkele veel voorkomende voorbeelden van afgeleide pijn zijn: pijn in hoofd en holtes, pijn in de nek, waardoor je je hoofd niet kunt draaien. Maar ook pijn in kaak, oor, of keel kunnen het gevolg zijn van afgeleide pijn. Nog een voorbeeld is die verlammende pijn in je zij als je te hard hebt gelopen.
Pijnlijke benen en voeten, en verzwikte enkels zijn ook voorbeelden van afgeleide pijn. Bij stijfheid en pijn in een gewricht zou je in eerste instantie altijd eerst moeten denken aan mogelijke triggerpoints in nabij gelegen spieren. Deze kunnen verrekt zijn, of op een andere manier overbelast. Pijn in gewrichten is vaak simpelweg afgeleide pijn die afkomstig is uit triggerpoints.
Bij veel spieren is de aanwezigheid van afgeleide pijn eenvoudig aan te tonen door druk te geven op een triggerpoint. Zo kun je zijn patroon van afgeleide pijn oproepen. Het is wat lastiger uit te leggen waarom pijn überhaupt wordt afgeleid.
Onderzoek naar myofasciale triggerpoints
Onderzoek naar afgeleide pijn is moeilijk, omdat de mechanismen van het menselijk zenuwstelsel zo enorm klein zijn. De kleine elektrochemische impulsen in de zenuwen kunnen tot op zekere hoogte worden ontdekt en gemeten, maar niet heel nauwkeurig. Bovendien zijn er ethische grenzen waar het gaat om experimenten met pijn, of het nu om mensen gaat of om dieren. Wetenschappers hebben niettemin een aantal vooronderstellingen geponeerd over hoe het kan dat pijn wordt afgeleid van de plaats waar het ontstaat.
De meest acceptabele theorie over afgeleide pijn is dat de pijnsignalen in de leidingen van je zenuwstelsel door elkaar worden gehaald. We weten dat zintuigelijke informatie uit verschillende bronnen samenkomt in één enkele zenuwcel in de ruggengraat, waar het wordt verwerkt voordat het wordt doorgestuurd naar de hersenen. Hierdoor kan het mogelijk zijn dat het ene signaal het andere beïnvloedt, wat tot gevolg heeft dat het niet duidelijk is waar de signalen vandaan komen.
Op het eerste oog lijkt dit een ontwerpfout, maar afgeleide pijn komt te vaak voor om toeval te kunnen zijn. Het ontstaat bij iedereen in voorspelbare patronen, en kent slechts geringe variaties. Het ligt daarom voor de hand te veronderstellen dat er aan afgeleide pijn een functioneel voordeel kleeft. Het valt bijvoorbeeld op dat afgeleide pijn vaak in of bij een gewricht voorkomt. Zo zal de pijn je er eerder toe brengen je bezigheden of omstandigheden die de pijn veroorzaakten, te veranderen.
Hoe triggerpoints op te lossen
Gelukkig is het niet nodig om te begrijpen waarom triggerpoints hun pijn naar een andere plaats afleiden. Je hoeft slechts te weten dat het zo werkt. Als je eenmaal een tijdje met afgeleide pijn hebt gewerkt, krijg je er vanzelf een zekere handigheid in en wordt het opmerkelijk eenvoudig om jezelf te behandelen. Het Handboek Triggerpoint-therapie helpt je deze vaardigheid te ontwikkelen.
Naast spierweefsel speelt ook het bindweefsel dat in en om de spier ligt een belangrijke rol. Dit weefsel hoort een zachte bedding te zijn waarin spieren, zenuwen, organen bloedbanen, lymfevaten, enz. enz. liggen. Door onze manier van leven met relatief weinig gevarieerd bewegen droogt het in, wat maakt dat triggerpoints gemakkelijker ontstaan. Hoe je dat bindweefsel beter bevochtigd kunt houden, vertelt Sue Hitzmann je in haar MELT methode.
