Aandoeningen » Artritis, Osteoartritis, Pijnlijke and Stijve Gewrichten, Knakkende Gewrichten
Artritis is het eerste waar je aan denkt als iemand klaagt over pijnlijke en stijve gewrichten, vooral als men er op een Röntgenfoto sporen van kan zien. Artritus sporen veoorzaken niet altijd pijn. Niettemin is ‘artritis’ vrijwel synoniem geworden met ‘gewrichtspijn’. Zowel bij leken als in de medische wereld. Vaak is de diagnose op niets meer gebaseerd dan je mededeling dat je pijn hebt aan je elleboog, schouder, of knie. Zelfs met zo een duidelijk ‘bewijs’ kan het een vergissing zijn om automatisch aan te nemen dat het probleem in het gewricht zelf zit.
Afgeleide pijn
Het zal je misschien verbazen te horen dat gewrichtspijn grotendeels afkomstig is van myofasciale triggerpoints (kleine spierknopen) in nabij gelegen spieren. Deze opmerkelijke ontdekking is het resultaat van vele tientallen jaren onderzoek door de artsen Janet Travell en David Simons, auteurs van het veelgeprezen medische standaardwerk, Myofascial Pain and Dysfunction: The Trigger Point Manual. Deze artsen wijzen erop dat een behandeling waarschijnlijk niet zal helpen als men er onterecht van uit gaat dat de oorzaak van het probleem in het gewricht zit, eenvoudig omdat men daar pijn voelt. Afgeleide pijn lijkt iedereen in de luren te leggen, ook de meeste artsen en andere professionals in de gezondheidszorg.
Links zie je een voorbeeld van triggerpoints die artritis-achtige klachten kunnen veroorzaken. Rechts zie je hoe je ze met een massagebal zelf kunt verhelpen.
Het effect op gewrichten
Travell en Simons citeren diverse onderzoeken die er op wijzen dat triggerpoints feitelijk de onderliggende oorzaak kunnen zijn van echte artritis. De reden hiervoor is dat spieren die met triggerpoints behept zijn, verkort en verstijft raken. Als dat gebeurt, kunnen zelfs heel gewone bewegingen een te grote spanning op spieraanhechtingen bij de gewrichten veroorzaken, wat uiteindelijk kan resulteren in schade aan bindweefsel en verminking van de gewrichten. Knakkende gewrichten zijn een aanwijzing dat spieren die door triggerpoints zijn verkort, het gewricht deels ontwrichten.
Triggerpoint therapie is de meest geschikte behandeling voor pijn in de gewrichten, zelfs als echte artritische veranderingen hebben plaatsgevonden, omdat het de bron van het probleem aanpakt. Het deactiveren van triggerpoints stopt de pijn en stelt de spieren in staat zich te verlengen, waardoor de spanning van de gewrichten wordt weggehaald.
Pijnstillers
Deze ideeën worden niet verspreid in TVreclames van geneesmiddelenfabrikanten, omdat triggerpoints niet kunnen worden behandeld met geneesmiddelen. Doorgaans schrijft men bij gewrichtspijn pijnstillers voor, ook als is dit de slechts denkbare vorm van therapie, omdat zij het probleem niet verhelpen, maar slechts je pijnbeleving verminderen. Pijnstillers maken dat je doorgaat met de activiteiten die het probleem hebben veroorzaakt.
Strekoefeningen is niet altijd goed
Fysiotherapie die dient om gewrichtspijn te verminderen, in de vorm van rek- en strekoefeningen, kan triggerpoints verergeren. Het is zinvol om triggerpoints als een natuurlijk mechanisme te zien, waarvan de functie is om spieren te beschermen tegen overbelasting. Triggerpoints kunnen met betrekking tot strekoefeningen heel irritant zijn. Ook andere oefeningen kunnen contraproductief zijn. Triggerpoints zorgen ervoor dat de getroffen spier zwakker wordt, als een beschermende maatregel, maar zonder dat de spier atrofiëert. De normale kracht keert terug als de triggerpoints zijn gedeactiveerd. Met dient zich van rek en strekoefeningen te onthouden totdat dit is gebeurd.
Triggerpoints zouden bovenaan de checklist moeten staan wanneer men zoekt naar de oorzaak van gewrichtspijn. Als onze professionals in de gezondheidszorg voldoende opleiding en ervaring hebben, kunnen zij triggerpoints gemakkelijk vinden en te behandelen. Maar je kunt ook zelf leren ze te behandelen.
In het Handboek Triggerpoint-therapie heeft de Amerikaanse masseur en massagedocent Clair Davies het uitgebreide onderzoek van Travell en Simons vereenvoudigd en toegankelijk gemaakt voor leken op medisch gebied. Zijn vernieuwende methode voor zelfmassage verlicht gewrichtspijn en stijfheid als deze worden veroorzaakt door triggerpoints.